اقدام بحث‌برانگیز ترامپ در حوزه انرژی
مسئله انرژی‌های تجدیدپذیر در امریکا طی سال‌های اخیر به یکی از موضوعات کلیدی سیاست‌های زیست‌محیطی و راهبردی تبدیل شده است. در حالی که دولت‌های قبلی تلاش داشتند سرمایه‌گذاری‌های بزرگ در زمینه نیروگاه‌های خورشیدی را تسهیل کنند، دولت ترامپ گامی بحث‌برانگیز در این مسیر برداشت: شاید بی‌سر و صدا، اما با پیامدهای گسترده. تصمیم به لغو مجوز بزرگترین پروژه خورشیدی کشور نه فقط واکنش احزاب سیاسی را برانگیخت، بلکه نگرانی‌هایی جدی درباره چشم‌انداز انرژی پاک و اهداف کاهش کربن ایجاد کرد.
مسئله انرژی‌های تجدیدپذیر در امریکا طی سال‌های اخیر به یکی از موضوعات کلیدی سیاست‌های زیست‌محیطی و راهبردی تبدیل شده است. در حالی که دولت‌های قبلی تلاش داشتند سرمایه‌گذاری‌های بزرگ در زمینه نیروگاه‌های خورشیدی را تسهیل کنند، دولت ترامپ گامی بحث‌برانگیز در این مسیر برداشت: شاید بی‌سر و صدا، اما با پیامدهای گسترده. تصمیم به لغو مجوز بزرگترین پروژه خورشیدی کشور نه فقط واکنش احزاب سیاسی را برانگیخت، بلکه نگرانی‌هایی جدی درباره چشم‌انداز انرژی پاک و اهداف کاهش کربن ایجاد کرد.
در روزهایی که جهان بیش از هر زمان دیگری نیازمند سرمایه‌گذاری در انرژی‌های پاک و پایدار است، خبر لغو یکی از بزرگترین پروژه‌های خورشیدی امریکا توسط دولت دونالد ترامپ، موجی از نگرانی و سردرگمی را در میان سیاستمداران، فعالان محیط‌زیست و سرمایه‌گذاران برانگیخته است. این اقدام ناگهانی، در حالی رخ داده که نیاز به برق در امریکا به دلیل رشد بی‌سابقه مراکز داده هوش مصنوعی و افزایش تقاضای مصرفی خانگی به اوج خود رسیده است.
لغو مجوز پروژه خورشیدی با ظرفیت ۶.۲ گیگاوات توسط ترامپ
پروژه عظیم اسمرالدا ۷ (Esmeralda ۷) قرار بود در مناطق روستایی ایالت نوادا ساخته شود و با ظرفیت ۶.۲ گیگاوات، انرژی لازم برای تأمین برق بیش از دو میلیون خانه را فراهم کند. این پروژه شامل هفت مجموعه خورشیدی بود که قرار بود در مساحتی به وسعت ۱۱۸ هزار هکتار از اراضی فدرال در صحرای نوادا احداث شوند و باتری‌های ذخیره‌سازی انرژی خورشیدی را نیز در بر بگیرند. چنین ظرفیتی می‌توانست نقش مهمی در تقویت شبکه برق امریکا ایفا کند و به کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی کمک نماید.
اما هفته گذشته، دفتر مدیریت اراضی وزارت کشور امریکا به طور بی‌سروصدا وضعیت این پروژه را در وب‌سایت رسمی خود از «در حال بررسی» به «لغو شده» تغییر داد. سخنگوی این وزارتخانه اعلام کرد که این تصمیم ارتباطی با تعطیلی‌های احتمالی دولت ندارد و نتیجه توافق میان توسعه‌دهندگان پروژه و دولت فدرال برای «تغییر رویکرد» در چارچوب مذاکرات معمول بوده است.
با این حال، هنوز روزنه‌هایی برای بازگشت پروژه وجود دارد. سخنگوی وزارت کشور اظهارکرد که توسعه‌دهندگان می‌توانند برای هر یک از پروژه‌ها به صورت مجزا درخواست جدید ارائه کنند. اما فرآیند بررسی‌های زیست‌محیطی و تأیید نهایی این طرح‌ها ممکن است ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول بکشد و تضمینی برای تصویب آنها وجود ندارد.
تأثیرات زیست‌محیطی و انتقادات
خبر لغو پروژه اسمرالدا ۷ نخستین بار توسط وب‌سایت Heatmap News منتشر شد و به سرعت بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌ها و محافل سیاسی امریکا پیدا کرد. اگرچه این پروژه در دوران ریاست جمهوری جو بایدن چراغ سبز دریافت کرده بود، اما برخی گروه‌های زیست‌محیطی نسبت به تأثیر احتمالی آن بر زیستگاه حیات وحش منطقه هشدار داده بودند.
به گفته اریک مولوار، مدیر اجرایی پروژه حوزه‌های آبخیز غربی، اجرای این طرح می‌توانست زیستگاه لاک‌پشت‌های صحرایی و درختان جاشوا را به خطر اندازد. او تأکید کرد که نباید «دستاوردهای اقلیمی را فدای تنوع زیستی» کرد و افزود که تبدیل بخش‌های وسیعی از زمین‌های عمومی به نیروگاه‌های خورشیدی، راه‌حل مناسبی برای مقابله با بحران اقلیمی نیست.
با وجود این انتقادات، شرکت NextEra Energy که یکی از توسعه‌دهندگان اصلی پروژه است، اعلام کرد که همچنان «متعهد» به ادامه کار در این زمینه است و قصد دارد «به تعامل سازنده با دولت فدرال» ادامه دهد.
واکنش‌های سیاسی به لغو پروژه
لغو این پروژه نه تنها از سوی فعالان محیط‌زیست بلکه از طرف سیاستمداران هر دو حزب نیز با انتقاد روبه‌رو شده است. اسپنسر کاکس، فرماندار جمهوری‌خواه ایالت یوتا، در شبکه اجتماعی X نوشت: «این همان مسیری است که باعث می‌شود در رقابت جهانی انرژی و هوش مصنوعی از چین عقب بمانیم. ما باید این پروژه‌ها را تا زمان توسعه نیروگاه‌های گازی، هسته‌ای و زمین‌گرمایی ادامه دهیم.»
در سوی دیگر، دو سناتور دموکرات نوادا، کاترین کورتز ماستو و جکی روزن، تصمیم دولت ترامپ را «غیرشفاف» و «زیان‌بار» خواندند. ماستو تأکید کرد که نبود شفافیت در دولت ترامپ موجب هرج و مرج در سیاست‌های انرژی شده و یادآور شد که انرژی خورشیدی یکی از عوامل اصلی رشد اقتصادی در ایالت آفتابی نوادا است. روزن نیز گفت: «نوادا با بیشترین تعداد مشاغل خورشیدی نسبت به جمعیت، پیشتاز ملی در این حوزه است و لغو این پروژه می‌تواند تأثیرات اقتصادی شدیدی بر ایالت ما بگذارد.»
افزایش هزینه‌های انرژی و فشار بر شبکه برق
دولت ترامپ در ماه‌های اخیر با صدور دستورهای توقف کار و لغو پروژه‌های متعدد بادی و خورشیدی، عملاً مسیر توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر را دشوار کرده است. در اوایل امسال، او و جمهوری‌خواهان کنگره با تغییر در قوانین مالیاتی، اعتبارات مالیاتی برای پروژه‌های خورشیدی و بادی را حذف کرده‌اند؛ اقدامی که به گفته کارشناسان، هزینه انرژی خانوارهای امریکایی را در دهه آینده افزایش خواهد داد.
طبق گزارش اداره اطلاعات انرژی امریکا (EIA)، از سال ۲۰۲۲ تاکنون نرخ برق در بازار خرده‌فروشی بیش از نرخ تورم افزایش یافته و پیش‌بینی می‌شود تا سال آینده نیز این روند ادامه یابد. همچنین برق، پس از بنزین، دومین هزینه بزرگ انرژی سالانه خانوارهای امریکایی به شمار می‌رود.
از سوی دیگر، دونالد ترامپ بارها در سخنرانی‌ها و شبکه اجتماعی Truth Social مخالفت خود را با انرژی‌های تجدیدپذیر اعلام کرده است. او در مردادماه امسال نوشته بود: «ما نه انرژی بادی و نه نابودی زمین‌های کشاورزی برای نصب پنل‌های خورشیدی را تأیید نمی‌کنیم.» ترامپ همچنین انرژی‌های بادی و خورشیدی را «کلاهبرداری قرن» نامیده بود.
لغو پروژه عظیم اسمرالدا ۷ نشان می‌دهد که مسیر توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در امریکا هنوز با چالش‌های سیاسی، زیست‌محیطی و اقتصادی فراوانی روبه‌رو است. در حالی که جهان به سمت کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی حرکت می‌کند، تصمیم دولت ترامپ می‌تواند گامی به عقب در مسیر دستیابی به اهداف اقلیمی این کشور باشد. با افزایش نرخ انرژی و فشار بر شبکه برق، تردیدی نیست که آینده انرژی امریکا به تصمیمات آتی دولت و میزان حمایت آن از پروژه‌های پاک بستگی خواهد داشت.
