هشدار/ زنگ خطر در پایتخت به صدا درآمد
زنگ خطر بحران آب در پایتخت با صدایی بلندتر از همیشه به صدا درآمده است. با خالی شدن بیش از ۹۰ درصد از ظرفیت سدهای حیاتی تهران و ثبت آمار تکان‌دهنده «بارش صفر» در هفته‌های نخست پاییز، یک نشست اضطراری برای مدیریت بحران آب برگزار شد که خروجی آن، اتخاذ «تصمیمات ویژه» و یک دستور فوری بود: مصرف آب شهروندان تهرانی باید حداقل ۱۰ درصد بیشتر از مقدار کنونی کاهش یابد. این یک هشدار نیست، بلکه آغاز فاز عملیاتی برای جلوگیری از فروپاشی شبکه آب‌رسانی پایتخت است.
آخرین ارزیابی‌ها از وضعیت سدهای پنج‌گانه تهران، تصویری بحرانی را به نمایش گذاشته است. به گفته عیسی بزرگ‌زاده، سخنگوی صنعت آب، «تاب‌آوری» سدهای لتیان، ماملو، لار و امیرکبیر به شدت کاهش یافته است. این اصطلاح فنی به این معناست که این منابع آبی استراتژیک، دیگر توان تحمل برداشت در سطح فعلی را ندارند و در صورت ادامه روند کنونی، با خطر خروج کامل از مدار بهره‌برداری مواجه هستند. با پرشدگی کمتر از ۱۰ درصد، کاهش برداشت از این سدها دیگر یک انتخاب نیست، بلکه یک ضرورت مطلق برای حفظ حداقل منابع موجود است.
چرا اقدامات قبلی کافی نبود؟
مهم‌ترین نتیجه نشست اضطراری این بود که میزان کاهش مصرفی که تاکنون در سطح استان تهران محقق شده، برای عبور از «پاییز فراخشک» کنونی کاملاً ناکافی ارزیابی شده است. به همین دلیل، تصمیم جدید مبنی بر کاهش ۱۰ درصدی بیشتر، یک هدف‌گذاری تکمیلی نیست، بلکه یک اقدام اصلاحی فوری برای جبران کمبودهای گذشته و رساندن مصرف به یک سطح پایدار و ایمن است. این مسئولیت، به گفته بزرگ‌زاده، به صورت توأمان بر عهده وزارت نیرو و شهروندان قرار گرفته است.
یک بحران ملی: وقتی ۲۱ استان باران را فراموش کرده‌اند
بحران تهران، جزیره‌ای جدا از وضعیت کلی کشور نیست. آمار رسمی شرکت مدیریت منابع آب ایران نشان می‌دهد که در نخستین ماه سال آبی جاری (مهرماه)، کل ریزش‌های جوی کشور تنها ۱.۹ میلی‌متر بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، کاهش فاجعه‌بار ۵۲ درصدی را نشان می‌دهد.
نگران‌کننده‌تر آنکه در ۲۱ استان کشور، از جمله استان‌های کلیدی مانند تهران، مرکزی، فارس، اصفهان و خراسان رضوی، میزان بارندگی در هفته‌های نخست پاییز صفر ثبت شده است. این خشکسالی گسترده، زنگ خطر را نه فقط برای آب شرب، بلکه برای امنیت غذایی و صنعت کشور نیز به صدا درآورده است.
