فاجعه جدید در بازار/ برنج پاکستانی در بستههای ایرانی!
بازار برنج در ایران به نقطه جوش رسیده است؛ قیمتی که باید بر پایه نرخ یکدلاری واردات باشد، حالا تا چند برابر جهش کرده و در دستان حلقههای رانت، بستهبندیهای گمراهکننده و عرضه قطرهچکانی مانده است.
طبق دادههای رسمی، برنج پاکستانی «۳۸۶» با قیمت جهانی حدود ۱ دلار وارد کشور میشود؛ یعنی با ارز دولتی ۲۸٬۵۰۰ تومان باید در نهایت کیلویی ۶۶٬۰۰۰ تا ۷۰٬۰۰۰ تومان به دست مصرفکننده برسد. اما واقعیت بازار چیز دیگریست: همین برنج حالا با قیمت ۱۲۰٬۰۰۰ تا ۱۸۰٬۰۰۰ تومان به فروش میرسد، آنهم در ویترینهایی که گاهی به نام برنج ایرانی طارم و هاشمی بستهبندی میشوند.
محمدحسین روشنک عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی صراحتاً پرسیده:
«برنجی که در پاکستان یک دلار قیمت دارد، چگونه در بازار ایران کیلویی ۲۲۸ هزار تومان فروخته میشود؟ این رانتها در جیب چه کسانی میرود؟»
به گفته حسن تقیزاده نایبرئیس انجمن برنج مازندران، بخش بزرگی از بازار در دست گروههایی است که با ایجاد کمبود مصنوعی قیمتها را بالا نگه میدارند. آنها برنجهای وارداتی را قطرهای توزیع کرده و فضا را برای سودهای چند برابری مهیا میکنند.
در همین روند، برنجهای مخلوط خارجی–ایرانی بدون درج مشخصات واقعی در بستهبندیها به عنوان «برنج ممتاز ایرانی» عرضه میشوند؛ اقدامی که عملاً رقابت سالم بازار را از بین برده و مصرفکننده را قربانی بیقانونی کرده است.
برنج ایرانی مثل «طارم محلی» و «هاشمی جات» حالا در عمدهفروشیها کیلویی ۲۶۰ تا ۲۷۰ هزار تومان قیمت دارد، اما در فروشگاهها تا بیش از ۴۰۰ هزار تومان بالا رفته است؛ در حالیکه کارشناسان سقف منطقی را ۳۴۰ هزار تومان برآورد میکنند.
قرار است وزارت جهاد کشاورزی بهزودی طرح عرضه برنجهای وارداتی از مسیر بورس کالا را اجرا کند تا زنجیره واردات تا خردهفروشی تحت نظارت عمومی قرار گیرد. اما تا لحظه تنظیم این گزارش، هیچیک از بندهای اجرایی آن عملیاتی نشده و شبکه رانت همچنان نفس میکشد.
تقیزاده هشدار میدهد: اگر تا پایان پاییز اصلاح ساختار توزیع انجام نشود، نرخ برنج در زمستان ممکن است دوباره تا ۵۰۰ هزار تومان بالا برود.