پرواز بر فراز محدودیتها / ترافیک به آسمان ایران برگشت
با وجود محدودیتهای امنیتی و بسته شدن موقت آسمان ایران در اوایل سال جاری، صنعت هوانوردی کشور با تابآوری قابل توجهی به مسیر عادی بازگشت و در شش ماهه نخست سال ۱۴۰۴، میزبان نزدیک به ۱۷ میلیون مسافر بود. آمار رسمی منتشر شده توسط شرکت فرودگاهها نشان میدهد که با انجام بیش از ۱۵۲ هزار نشست و برخاست، نبض فرودگاههای کشور، به ویژه در قطبهای اصلی مانند مهرآباد، مشهد و شیراز، به سرعت به ریتم عادی خود بازگشته است.

محمد امیرانی، مدیرعامل شرکت فرودگاهها و ناوبری هوایی ایران، با تشریح عملکرد نیمه نخست سال جاری، اعلام کرد که پس از بازگشایی تدریجی آسمان کشور که به دلیل “جنگ تحمیلی ۱۲ روزه” با محدودیتهایی مواجه بود، فعالیت فرودگاهها به طور کامل از سر گرفته شده است.
بر اساس گزارش رسمی، آمار کلی عملکرد صنعت هوانوردی ایران (شامل تمامی فرودگاهها) در دوره اول فروردین تا پایان شهریور ۱۴۰۴ به شرح زیر است:
- تعداد کل مسافران: ۱۶,۸۷۵,۲۰۳ نفر
- تعداد کل نشست و برخاستها: ۱۵۲,۳۱۳ پرواز
- حجم کل بار و پست جابهجا شده: ۱۶۳,۸۸۶ تن
تفکیک آمار فرودگاههای دولتی
از این آمار کلی، سهم فرودگاههای تحت مالکیت مستقیم شرکت فرودگاهها و ناوبری هوایی ایران (۵۴ فرودگاه) به این صورت بوده است:
- تعداد مسافران: ۱۴,۹۴۷,۸۰۵ نفر (حدود ۸۸ درصد از کل)
- تعداد نشست و برخاستها: ۱۳۴,۱۷۵ پرواز (حدود ۸۸ درصد از کل)
- حجم بار و پست: ۱۴۳,۲۸۵ تن
این تفکیک نشان میدهد که فرودگاههای مناطق آزاد و ویژه اقتصادی (مانند امام خمینی، کیش و قشم) مجموعاً میزبان حدود ۲ میلیون مسافر در این دوره بودهاند. امیرانی تاکید کرد که در تمام این مدت، رعایت استانداردهای ایمنی و تلاش برای انجام به موقع پروازها در اولویت قرار داشته است.
اهمیت خبر برای شما چیست؟
این گزارش آماری، بیش از چند عدد و رقم، یک شاخص مهم برای سنجش وضعیت اقتصادی، امنیتی و زیرساختی کشور است. اهمیت آن در سه لایه قابل بررسی است:
-
۱. شاخص تابآوری ملی (Resilience Index): توانایی صنعت حساس و پیچیدهای مانند هوانوردی برای بازگشت سریع به حالت عادی پس از یک بحران امنیتی شدید (که منجر به بسته شدن آسمان کشور شد)، نشاندهنده “تابآوری” زیرساختها و مدیریت بحران در این حوزه است. این آمار به سرمایهگذاران و ناظران بینالمللی این پیام را میدهد که با وجود تنشها، شریانهای حیاتی حملونقل کشور قادر به بازیابی سریع هستند.
-
۲. نبضسنج اقتصادی و اجتماعی: ترافیک فرودگاهی یک “دماسنج” دقیق برای سنجش سلامت اقتصادی و تحرک اجتماعی است. حجم بالای مسافران داخلی نشاندهنده جریان سفرهای کاری، تجاری و گردشگری در داخل کشور است. این آمار، هرچند خام، میتواند نشانگر رونق نسبی در برخی بخشها یا حداقل بازگشت به روال عادی پس از یک دوره رکود ناشی از تنش باشد. برای تحلیلگران، مقایسه این آمار با دورههای مشابه سالهای قبل (که در خبر نیامده) میتواند تصویری دقیقتر از رشد یا رکود اقتصادی ارائه دهد.
-
۳. چالش زیرساختی در پس پرده آمار: در حالی که آمار کلی مثبت به نظر میرسد، اما تمرکز ۸۸ درصدی ترافیک در فرودگاههای اصلی، چالش “توسعه نامتوازن” را برجسته میکند. این یعنی بخش بزرگی از زیرساختهای هوانوردی کشور (فرودگاههای کوچکتر) با ظرفیت پایین فعالیت میکنند. علاوه بر این، این آمار هیچ اطلاعاتی درباره “کیفیت خدمات”، “میزان تاخیرات پروازی” و “فرسودگی ناوگان” ارائه نمیدهد که چالشهای اصلی صنعت هوانوردی ایران هستند. بنابراین، این گزارش موفقیت در “مدیریت حجم” را نشان میدهد، اما لزوماً به معنای “ارتقاء کیفیت” نیست و باید با نگاهی انتقادی به آن نگریست.