راز ۳۰ ساله در رحم مادر بیرجندی
برای یک بانوی بیرجندی، دردی شدید در ناحیه شکم، پایانی بر یک راز سی ساله و آغاز یک شگفتی پزشکی در سطح جهان بود. جراحان بیمارستان شهید هاشمینژاد مشهد که برای خارج کردن یک “توده غیرعادی” وارد اتاق عمل شده بودند، با صحنهای حیرتآور روبرو شدند: یک جنین مومیایی شده، یادگاری از یک بارداری دوقلو در سه دهه پیش که در سکوت در رحم مادرش به سنگ تبدیل شده بود. این جراحی ۹۰ دقیقهای، نه تنها به درد بیمار پایان داد، بلکه پرده از داستانی انسانی و تراژیک برداشت.

درد، تشخیص و جراحی اورژانسی
داستان از جایی شروع شد که یک مادر کهنهکار که پیشتر هفت فرزند به دنیا آورده بود، با دردهای مزمن و طاقتفرسا در ناحیه لگن به بیمارستان شهید هاشمینژاد، یکی از قطبهای درمانی شرق کشور، مراجعه کرد. دکتر وحید وحیدیان، جراح عمومی و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، پس از بررسی تصویربرداریهای پزشکی، وجود یک توده حجیم و ناشناخته را تشخیص داد و بیمار را فوراً برای جراحی اورژانسی آماده کرد. هیچکس در آن لحظه نمیدانست که این توده، حامل یک راز سی ساله است.
کشف حیرتانگیز در اتاق عمل
دکتر وحیدیان روایت میکند: «در حین عمل، زمانی که به توده رسیدیم، بافت آن شبیه هیچ تومور یا کیست شناختهشدهای نبود. با دقت بیشتر، متوجه شدیم که با یک جنین کامل اما مومیاییشده مواجه هستیم.» این جنین که وزنی حدود ۸۰۰ گرم داشت، بقایای قل دوم از هشتمین بارداری بیمار در بیش از سه دهه قبل بود. در آن زمان، به دلیل “نبود امکانات پزشکی مناسب” مانند سونوگرافیهای دقیق امروزی، تنها یکی از نوزادان متولد شده و قل دوم در رحم مادر باقی مانده بود. بدن مادر، در یک واکنش دفاعی نادر و شگفتانگیز، برای جلوگیری از عفونت، طی سالها جنین را با لایههای کلسیم پوشانده و آن را به یک “لیتوپدیون” یا جنین سنگی تبدیل کرده بود.
پایانی بر داستان و آغازی برای علم
تیم جراحی در عملیاتی که ۹۰ دقیقه به طول انجامید، با موفقیت کامل جنین مومیاییشده را خارج کرد. حال عمومی بیمار رضایتبخش اعلام شده و او به زودی پس از بهبودی از دردی که دههها تحمل کرده بود، از بیمارستان مرخص خواهد شد. اما داستان این جنین اینجا به پایان نمیرسد. با رضایت آگاهانه و اقدام ستودنی خانواده، این نمونه بینهایت نادر در اختیار بخش پاتولوژی دانشگاه علوم پزشکی مشهد قرار گرفت تا به یک منبع آموزشی бесценный (بیبها) برای دانشجویان و پژوهشگران پزشکی تبدیل شود.
آینهای از گذشته، درسی برای آینده
دکتر وحیدیان تأکید میکند که این پدیده پزشکی که در سراسر جهان تنها چند صد مورد از آن گزارش شده، یک یادآور قدرتمند از پیشرفتهای علم پزشکی است. او میگوید: «اگر امکانات امروزی در آن زمان وجود داشت، چنین اتفاقی هرگز رخ نمیداد.» این مورد نادر، اهمیت حیاتی غربالگریهای منظم، مراقبتهای دقیق دوران بارداری و دسترسی همگانی به فناوریهای تشخیصی مدرن را بیش از پیش آشکار میسازد تا دیگر هیچ مادری، رازی چنین سنگین را برای سه دهه در بدن خود حمل نکند.