اختصاصی شاخص برتر؛
کام ایرانی‌ها تلخ شد/ قیمت چای خارجی به مرز ۶۰۰ هزار تومان رسید
بررسی آمارهای رسمی نشان می‌دهد نوشیدنی اول ایرانیان، که کالایی تماما وارداتی است، تنها در یک ماه اخیر نزدیک به ۱۴ درصد گران شده و به یکی از نمادهای اصلی تورم وارداتی در سفره مردم تبدیل شده است.
جدیدترین داده‌های منتشر شده از وضعیت قیمت‌ها در بازار کالاهای اساسی، از یک شوک بزرگ در بازار چای، محبوب‌ترین نوشیدنی و بخش جدایی‌ناپذیر فرهنگ ایرانی، پرده برمی‌دارد. بر اساس این آمارها، متوسط قیمت یک بسته چای خارجی ۵۰۰ گرمی که در مهرماه سال ۱۴۰۳ حدود ۲۹۳ هزار تومان بود، با یک روند صعودی نگران‌کننده، اکنون به مرز ۵۹۶ هزار تومان در مهرماه امسال رسیده است. این به معنای جهش قیمتی ویرانگر ۱۰۳ درصدی تنها در یک بازه ۱۲ ماهه است. به عبارت دیگر، هزینه تأمین این کالای حیاتی برای خانوارها در یک سال بیش از دو برابر شده است. شدت این تورم به حدی است که حتی در مقایسه با ماه گذشته (شهریور ۱۴۰۴) که قیمت این محصول۵۲۴ هزار تومان بود، شاهد یک رشد ۱۳.۷ درصدی هستیم.
نوشیدنی اول ایرانیان از سبد مصرفی خانوارها پر می‌کشد
چای در ایران فراتر از یک کالا، یک عنصر فرهنگی و اجتماعی است که در تمام دورهمی‌ها، ادارات و خانه‌ها حضور دائمی دارد. دو برابر شدن قیمت آن در یک سال، به معنای آن است که این نوشیدنی روزمره، به تدریج در حال تبدیل شدن به یک کالای نیمه‌لوکس است. بسیاری از خانوارها اکنون یا مجبور به کاهش شدید مصرف سرانه خود هستند یا باید به سمت برندهای با کیفیت بسیار پایین‌تر حرکت کنند. این اتفاق، مصداق بارز افت کیفیت زندگی و کوچک شدن سفره‌ای است که حالا حتی برای تأمین ساده‌ترین اقلام خود نیز با چالش‌های جدی مواجه است.
نرخ ارز، متهم ردیف اول در گرانی یک کالای تماما وارداتی است
برخلاف بسیاری از کالاهای دیگر، چای محصولی است که تقریبا به طور کامل به واردات وابسته است و قیمت آن، آینه‌ای تمام‌نما از نوسانات نرخ ارز محسوب می‌شود. هرگونه افزایش در قیمت دلار، به طور مستقیم و با کمترین تأخیر، خود را در قیمت نهایی چای در قفسه فروشگاه‌ها نشان می‌دهد. علاوه بر نرخ ارز، هزینه‌های جانبی مانند حمل‌ونقل بین‌المللی، تعرفه‌های گمرکی و هزینه‌های توزیع داخلی نیز به این آتش دامن زده و در نهایت، این مصرف‌کننده نهایی است که باید هزینه کامل بی‌ثباتی‌های اقتصاد کلان را از جیب خود پرداخت کند.
سخن پایانی
جهش ۱۰۳ درصدی قیمت چای، بیش از آنکه یک خبر اقتصادی باشد، یک دماسنج دقیق برای سنجش تب تورم وارداتی و فرسایش قدرت پول ملی است. این آمار به وضوح نشان می‌دهد که چگونه نوسانات در بازارهای جهانی و سیاست‌های ارزی داخلی، به طور مستقیم بر ساده‌ترین جزئیات زندگی روزمره مردم اثر می‌گذارد. وقتی هزینه یک فنجان چای، که نماد آرامش و رفع خستگی برای ایرانیان است، در یک سال دو برابر می‌شود، این یعنی ثبات اقتصادی و پیش‌بینی‌پذیری هزینه‌ها از سفره خانوار رخت بربسته است.
