پروژه رفع فیلتر رسماً متوقف شد!

بر پایه گزارش روزنامه شرق، جلسه اصلی کمیته رفع فیلترینگ شنبه سوم آبان برگزار شد و اعضای کمیته پس از بررسی پیشنهاد وزارت ارتباطات، با لغو فیلتر تلگرام، یوتیوب و اینستاگرام مخالفت کردند. به این ترتیب پس از گذشت بیش از ۱۶ ماه از وعده رسمی دولت برای پایان فیلترینگ، تنها واتس‌اپ و گوگل‌پلی از محدودیت خارج شده‌اند و تلاش برای آزادسازی سایر پلتفرم‌ها با شکست مواجه شده است.

ریشه اصلی این توقف، اختلاف دیدگاه جدی میان دولت و اعضای شورای عالی فضای مجازی عنوان می‌شود. افراد مطلع گزارش داده‌اند برخی نمایندگان نهادهای امنیتی و اطلاعاتی حاضر در جلسه، با طرح وزارت ارتباطات مخالفت کرده‌اند. مسعود پزشکیان نیز از دخالت مستقیم در روند تصمیم‌گیری خودداری کرده تا احتمال بروز فیلترینگ دوباره در آینده کاهش یابد.

پزشکیان در ابتدای ریاست‌جمهوری، شورای عالی فضای مجازی را به‌عنوان مرجع اصلی تصمیم‌گیری درباره فیلترینگ تعیین کرد. حالا همان شورا با رأی منفی خود مسیر وعده دولت را بسته است. کارشناسان این رویکرد را تکرار «سیاست بن‌بست» می‌دانند؛ وضعیتی که در آن هم دولت و هم نهادهای تصمیم‌گیر از تغییر مسیر پرهیز می‌کنند.

بر اساس اظهارات محمد سرافراز، عضو شورای عالی فضای مجازی، مصوبه ۳۲‌بندی این شورا در دی‌ماه سال گذشته به مانع اصلی رفع فیلتر تبدیل شده است. به گفته او، شرط «حاکمیت‌پذیری پلتفرم‌های خارجی» عملاً امکان آزادسازی سکوهایی مثل تلگرام و یوتیوب را از بین برده است. سرافراز معتقد است تا زمانی که ساختار تصمیم‌گیری اصلاح نشود، هیچ پلتفرم جدیدی آزاد نخواهد شد.

یازده ماه پس از اجرای مرحله اول رفع فیلتر، پروژه «گام‌به‌گام» بیش از آن‌که برنامه‌ای ملی برای بازگرداندن اعتماد عمومی باشد، به یک شوخی تکراری سیاسی تبدیل شده است. کاربران ایرانی که در انتظار تحقق وعده رئیس‌جمهور بودند، حالا بار دیگر ناچارند برای استفاده از شبکه‌های اجتماعی محبوب خود به فیلترشکن‌ها پناه ببرند. پرسش جدی این روزها دیگر «کی رفع فیلتر می‌شود» نیست؛ بلکه «چه کسی واقعاً تصمیم می‌گیرد».