غفلت ۴۰ ساله از قلب تجارت ایران/ بحران زیر پوست پایتخت
پژوهش‌های تازه فریبرز ناطقی‌الهی، رییس پژوهشکده مهندسی سازه، نشان می‌دهد بیش از ۹۹ درصد فضای بازار تهران آسیب‌پذیر و فاقد استاندارد ایمنی است. به گفته او، در صورت وقوع زلزله یا آتش‌سوزی، ساختار فیزیکی و اقتصاد پایتخت توأمان فرو می‌ریزد.
۱۱ ساختمان بحرانی فقط نوک کوه یخ‌اند؛ آتش‌نشانی از ۸۲۹ واحد پرخطر و صدها انبار ناایمن خبر داده است. کارشناسان هشدار می‌دهند انفجار حریق یا زمین‌لرزه در محدوده بازار می‌تواند در چند ساعت، شبکه توزیع کالای ایران را متوقف کند.
ناطقی‌الهی می‌گوید آمار رسمی صرفاً بر پایه آتش‌سوزی است و سایر ریسک‌ها، از جمله زلزله و ریزش سازه، بررسی نشده‌اند.
به گفته او، بازار بزرگ تهران از بافت‌های فرسوده هم خطرناک‌تر است؛ سازه‌های سبک، دیوارهای غیرمقاوم، سیم‌کشی‌های فرسوده و انباشته شدن مواد سوختنی، «یک فاجعه پیش‌بینی‌پذیر» ساخته است.
او تأکید می‌کند در چنین شرایطی «ایمن‌سازی فیزیکی بازار ممکن نیست»، زیرا هزینه بازسازی با ظرفیت سازه‌ها همخوانی ندارد و عملاً باید برای انتقال تدریجی اصناف به طرحی ۱۰ ساله اندیشید.
بازار تهران روزانه ده‌ها هزار مراجعه‌کننده دارد و تأمین‌کننده اصلی کالا برای تهران و شهرهای اطراف است؛ یعنی هر حادثه در این محدوده، به‌سرعت به بحران ملی در زنجیره تأمین تبدیل می‌شود.
کارشناسان پیشنهاد می‌کنند با حفظ ارزش فرهنگی و سازه‌ای بازار، کاربری آن در آینده به مرکز گردشگری و تجارت سبک تغییر کند و فعالیت انباری از آن حذف شود.
